21 kwietnia 2021

Seminarium 27.04.2021: „Mądrość płynie z pustyni”. Fikcje spekulatywne, ekoprofetyzm i dezertyfikacja świata

21 kwietnia 2021 | Karolina Dziubata

Zapraszamy na kolejne spotkanie z cyklu Instytutowe Seminaria Antropologiczne organizowane przez Instytut Antropologii i Etnologii UAM w Poznaniu. Spotykamy się we wtorki na platformie MS Teams.

link do kanału: https://tinyurl.com/ybf9pr3k
link do spotkania: https://tinyurl.com/4mwcy2rz

Wydarzenie na FB

27.04.2021

Mikołaj Smykowski

„Mądrość płynie z pustyni”: fikcje spekulatywne, ekoprofetyzm i dezertyfikacja świata

Osoby zainteresowane udziałem w seminarium i przeczytaniem tekstu prosimy o kontakt mailowy: kd53051@amu.edu.pl

Przyczynkiem do rozważań zawartych w artykule jest ekokrytyczna (Buell 2005) lektura powieści Franka Herberta „Diuna” ([1965] 1985), którą zaliczyć można do nurtu ecological scifi / ecofiction / nature-oriented fiction (Dwyer 2010). Ekofikcje są literackimi laboratoriami, w obrębie których autorzy na poziomie fikcji projektują ekomimetyczne paralele antropocenicznej kondycji świata, nie tylko diagnozując jego aktualne problemy, lecz także szkicując potencjalne scenariusze jego przyszłości. Często przybierają one charakter ekologicznych dystopii obrazujących realne zagrożenia, które mogą wkrótce nadejść. Literatura fantastycznonaukowa co raz częściej staje się inspiracją dla myśli humanistycznej oraz na odwrót – fikcja literacka staje się źródłem wiedzy, podobnie jak wiedza naukowa przenika konceptualne zarysy świata przedstawionego w literaturze SF. To, co łączy obie płaszczyzny rozważań to myślenie spekulatywne i antycypacyjne (Haraway 2013). Metodą, która stać może za interpretacją fantastycznonaukowych tekstów kultury jest podejście z zakresu antropologii literatury nazywane etnografią spekulatywną (Oman-Reagan 2017) lub antropologią spekulatywną (Brzostek 2019) czyli taka forma refleksji, w której na płaszczyź­nie fikcji literackiej (a także filmowej i artystycznej w ogóle) koncepcje antropologiczne przedsta­wiane są jako swoisty eksperyment myślowy polegający „na udzielaniu hipotetycznej odpowiedzi na pytanie: co by było, gdyby?” (Brzostek 2019: 41). Korzystając z powyższych narzędzi krytycznych chciałbym przyjrzeć się antropologicznej i ekologicznej łączności pomiędzy takimi zjawiskami jak wędrowanie wydm u wybrzeży Oregonu, The Great Dust Bowl, pustynnienie planety, a czerpiącym z nich inspiracje ekoprofetycznym świadectwem (Rigby 2009), za jakie uznać można dylogię s-f Franka Herberta „Diuna”.

Seminaria naukowe IAiE UAM stanowią forum otwartej dyskusji akademickiej na temat najnowszych publikacji przygotowywanych przez pracowników i doktorantów Instytutu oraz realizowanych przez nich badań i projektów. W ramach seminariów odbywają się także wykłady gościnne będące okazją do wymiany poglądów z badaczami z kraju i zagranicy reprezentującymi różne ośrodki oraz dyscypliny naukowe, którym bliskie jest podejście antropologiczne, kładące nacisk na analizowanie zjawisk kulturowych w powiązaniu z towarzyszącymi im procesami i relacjami społecznymi.

Seminaria mają charakter otwarty, ich adresatami są wszyscy zainteresowani, w tym zwłaszcza pracownicy, doktoranci i studenci IAiE. Celem spotkań jest inspirowanie aktywnego życia naukowego, integracja środowiska oraz popularyzacja antropologii społeczno-kulturowej.

Serdecznie zapraszamy!