prof. UAM dr hab. Jacek Schmidt
profesor uczelni, Zakład Etnologii
Pokój: 2.15
Telefon: 61 829 13 91
E-mail: jschmidt@amu.edu.pl
Dyżury:
Środa, 11:00-12:30
Migracje w kontekście polskim i europejskim
Metodologia nauk społecznych oraz metodyka badań jakościowych i mieszanych
Kontakt kulturowy i wielokulturowość oraz multikulturalizm, stereotypy etniczne i regionalne, procesy i konflikty etniczne oraz subetniczne, kwestie tożsamości regionalnych, narodowych i postetnicznych
Problematyka regionalna (zwłaszcza Wielkopolska oraz Ziemie Zachodnie i Północne) – identyfikacje społeczne i kulturowe na poziomie społeczności lokalnych oraz formy uczestnictwa w kulturze, neoregiony, granice i pogranicza – symboliczne i administracyjne
Zjawisko antysemityzmu, a w szczególności jego charakterystyka i uwarunkowania w dawnej i współczesnej Polsce.
Organizacja przestrzeni w instytucjach totalnych
Książki
Anna Weronika Brzezińska, Adam Pomieciński, Jacek Schmidt (red. nauk.), Afryka w kilkunastu odsłonach. W darze Profesorowi Ryszardowi Vorbrichowi z okazji jubileuszu 45-lecia pracy zawodowej, Poznań: Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych UAM 2023.
Dariusz Niedźwiedzki, Jacek Schmidt, Maciej Stępka, Przemysław Tacik, 2021, Strzeżone ośrodki dla cudzoziemców jako kultura organizacyjna. Analiza prawna, politologiczna, socjologiczna i antropologiczna. Ekspertyza przygotowana na zlecenie Komitetu Badań nad Migracjami Polskiej Akademii Nauk 2023, ss.110, DOI: 24425/139584, link
Niedźwiedzki Dariusz, Schmidt Jacek, Detencja cudzoziemców w Polsce. Perspektywa teoretyczno–metodologiczna, Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS, 2020, ISBN 978-83-7688-577-3, ss. 242.
Pleszewianie o swoim mieście i sobie. Perspektywa międzypokoleniowa, Poznań: Centrum Instytut Wielkopolski UAM, 2013. [współautorzy: J. Bednarski i W. Dohnal],
Nowe tożsamości w czasach transformacji europejskich. Imigranci z Polski w Niemczech, Poznań: Wydawnictwo NEWS-Witold Nowak, 2009.
Stereotyp i granica. Pogranicze zaborów w mentalności współczesnych Wielkopolan, Międzychód: Eco, 1997.
Redakcje
Polityki migracyjne – imigranci – edukacja. Konteksty polskie i europejskie. Zeszyt tematyczny czasopisma „Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny”, z. 2, 2017 [wspólnie z D. Niedźwiedzkim]
Kulturowe kody – etnologiczne klucze. Szkice dedykowane doktorowi Jackowi Bednarskiemu, Poznań: Instytut im. Oskara Kolberga, 2017. [wspólnie z W. Dohnalem i W. Kuligowskim]
Społeczno-kulturowa identyfikacja cudzoziemców. Raporty i ekspertyzy, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2016. [wspólnie z D. Niedźwiedzkim]
Społeczno-kulturowa identyfikacja cudzoziemców. Projekty szkoleniowe, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2016. [wspólnie z D. Niedźwiedzkim]
Regiony i regionalizmy w Europie. Badania-kreacje-popularyzacje, Archiwum Etnograficzne t. 55, Wrocław: PTL, 2014. [wspólnie z A. Brzezińską]
Regiony etnografii. Szkice dedykowane Profesorowi Andrzejowi Brenczowi w 70. Rocznicę urodzin, Poznań: Nauka i Innowacje, 2013.
Imigranci: między izolacją a integracją, Poznań: Nauka i Innowacje, 2012. [wspólnie z M. Buchowskim]
Migracje a heterogeniczność kulturowa. Na podstawie badań antropologicznych w Poznaniu, Poznań: Nauka i Innowacje, 2012. [wspólnie z M. Buchowskim]
Granica, Poznań: Awel, 2007.
Granica symboliczna i jej pogranicza w czasach najnowszych, Poznań: AWEL, 2007. [wspólnie z R. Matykowskim]
oraz redakcje naukowe książek przetłumaczonych na język polski:
Vertovec S., Transnacjonalizm, tłum. I. Kołbon, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, seria CULTURA, 2012.
Creswell J. W., Projektowanie badań naukowych. Metody jakościowe, ilościowe i mieszane, tłum. J. Gilewicz, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, seria: ENCHIRIDION, 2013.
Yin R. K., Studium przypadku w badaniach naukowych. Projektowanie i metody, tłum. J. Gilewicz, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, seria ENCHIRIDION, 2015.
Rozdziały w książkach
Jacek Schmidt and Piotr Boćko, 2021, A Heuristic System of Sociocultural Identification of Immigrants in Poland: Education – Good Practices – Safety, in: Anna Sroka, Piotr Potejko, Rubén Dario Torres Kumbrián (eds.), Migration and Border Security. Global Perspectives, Berlin: Peter Lang, pp. 89-118. ISBN 978-3-631-85016-9.
Migracje „wysiedleńcze” z Europy Środkowo-Wschodniej i Wschodniej do Niemiec w czasach najnowszych. Fakty i mity społeczne, w: Obrazy migracji, red. Kazimierz Ilski, Wydawnictwo Instytutu Historii UAM nr 95, Poznań: Instytut Historii UAM, 2010, s. 139-151.
Borne Sulinowo – budowanie nowej społeczności w postsowieckiej przestrzeni miejskiej, w: Etnologiczne i antropologiczne obrazy świata – konteksty i interpretacje. Prace ofiarowane Profesorowi Zygmuntowi Kłodnickiemu w 70. rocznicę urodzin, red. H. Rusek, A. Pieńczak, Cieszyn-Katowice: Uniwersytet Śląski w Katowicach, 2011, s. 230-241.
Granica w naszych głowach. O społeczno-kulturowych konsekwencjach funkcjonowania dawnej granicy zaborowej w czasach najnowszych, w: „Pogranicze czarnych orłów”. Dawne podziały zaborowe ziem polskich w perspektywie historycznej, społecznej i kulturowej. Materiały pokonferencyjne, red. A. Cieśla, T. Krzemiński, Aleksandrów Kujawski: Urząd Miejski w Aleksandrowie Kujawskim, 2013, s. 177-189.
O użyteczności antropologii społeczno-kulturowej w obszarze studiów europejskich, w: Studia europejskie. Wyzwania interdyscyplinarności, red. J. Czaputowicz, Warszawa: Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW, 2014, s. 327-334.
Migracje zagraniczne a rynek pracy i polityka społeczna w województwie wielkopolskim, [w:] Sytuacja demograficzna województwa wielkopolskiego jako wyzwanie dla polityki społecznej i gospodarczej, red. J. Hrynkiewicz, A. Potrykowska, Warszawa: Rządowa Rada Ludnościowa, 2017, s. 107-124.
Obrazy społeczne a relacje interetniczne. Z badań wśród młodzieży miasta „podzielonego” – Zgorzelca i Görlitz, w: Kulturowe kody – etnologiczne klucze. Szkice dedykowane doktorowi Jackowi Bednarskiemu, red. Wojciech Dohnal, Waldemar Kuligowski, Jacek Schmidt, Poznańskie Studia Etnologiczne nr 21, Poznań: Instytut im. Oskara Kolberga, 2017, s. 73-87
Artykuły
Przestrzeń idealna – perspektywa władzy. Na przykładzie strzeżonych ośrodków dla cudzoziemców w Polsce, „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna” ISSN 2353-1428, 2021, 54, s. 163–183.
Demitologizacja Niemca? Między stereotypami a praktyką społeczną, „Lamus”. Pismo kulturalno-artystyczne t. 10, 2012, nr 2(26), s. 42-46.
Die West- und Nordgebiete Polens. Geschichte-Menschen-Kulturelle Landschaft, „Jahrbuch Polen“ t. 23: Regionen, 2012, s. 40-52.
Imigranci w polskiej przestrzeni wielkomiejskiej. Przypadek Poznania, „Człowiek i Społeczeństwo” 2014, t. 37: Miasta i migracje, red. J. Kubera, Ł. Skoczylas, s. 53-62.
Imigrant w polskiej przestrzeni miejskiej, czyli długa droga do wielokulturowości i multikulturalizmu, „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna” 2015, nr 31, s. 67-74.
„Interaktywna Mapa Cudzoziemców” – nowa baza wiedzy o zjawisku imigracji w Polsce, „Studia Migracyjne. Przegląd Polonijny”, nr 2, 2017, s. 9-22.
Inne
Autor 110 artykułów i haseł encyklopedycznych (encyklopedie i leksykony PWN, a także aktualizacje encyklopedyczne do Wielkiej Ilustrowanej Encyklopedii Powszechnej Wydawnictwa „Gutenberga”); Tłumacz i redaktor około 80 haseł i artykułów do polskiej edycji Encyclopedia Brittanica.
Uczestnik 18 projektów badawczych i badawczo-rozwojowych (13 krajowych i 5 międzynarodowych; ośmiokrotnie w charakterze kierownika, dwukrotnie w roli koordynatora krajowego lub regionalnego, trzykrotnie – głównego wykonawcy, czterokrotnie – wykonawcy. Najważniejsze projekty w obecnej dekadzie:
Tytuł: Organizacja przestrzeni w polskich ośrodkach detencyjnych dla cudzoziemców; dofinansowanie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego (dotacja celowa); Rodzaj grantu: zespołowy – pracownicy UJ i UAM; Okres realizacji: 2018-2020; Funkcja: koordynator.
Tytuł: Społeczno-kulturowa identyfikacja cudzoziemców; Grantodawca: Narodowe Centrum Badań i Rozwoju; Rodzaj grantu: zespołowy (Konsorcjum badawczo-wdrożeniowe); Okres realizacji: 2013-2016; Funkcja: kierownik projektu i przewodniczący komitetu sterującego konsorcjum.
Tytuł: Über Grenzen hinweg? Deutsche und polnische Jugendliche in Europa (Ponad granicami? Młodzi Niemcy i Polacy w Europie); Grantodawca: Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej; Rodzaj grantu: zespołowy; Okres realizacji: 2010; Funkcja: kierownik.
Tytuł: Cudzoziemcy w Polsce. Heterogeniczność kulturowa ośrodków wielkomiejskich na przykładzie Poznania; Grantodawca: Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego; Rodzaj grantu: zespołowy (kierownik: prof. dr hab. Michał Buchowski); Okres realizacji: 2009-2012; Funkcja: główny wykonawca.
Tytuł: Tożsamość regionalna młodych pleszewian; Grantodawca: władze miasta Pleszewa; Rodzaj grantu: zespołowy; Okres realizacji: 2010-2011; Funkcja: kierownik.
Aktualnie pełnione funkcje
Kierownik Zakładu Etnologii (od 2020)
Kierownik Zakładu Studiów Polskich i Regionalnych (2012-2017; 2017-2020)
Kierownik Zespołu ds. Zapewnienia Jakości Kształcenia w IAiE (od 2018)
Koordynator porozumień JM Rektora UAM z władzami ośrodków detencyjnych w sprawach szkoleń, praktyk studenckich i wolontariatu (2014-2020)
Członek Rady Dyscypliny (Nauki o Kulturze i Religii)
Członek Rady Wydziału Historycznego UAM
Członek Instytutu Wielkopolski UAM
Członek Centrum Badań Migracyjnych (CeBaM) UAM
Członek Rady Naukowej Jagiellońskiego Centrum Studiów Migracyjnych (od 2014)
Członek Komitetu Nauk Etnologicznych Polskiej Akademii Nauk (2012-2016; 2016-2019)
Członek Prezydium Komitetu Badań nad Migracjami Polskiej Akademii Nauk (2012-2015; 2015-2019; 2019-2023)
Członek Zespołu Ekspertów ds. Migrantów w Urzędzie Rzecznika Praw Obywatelskich
Redaktor i administrator uniwersyteckiego portalu internetowego Interaktywna Mapa Cudzoziemców (IMC.amu.edu.pl) – portal zawiera pakiet kilkudziesięciu ekspertyz i raportów liczący około 2000 stron, wykazy źródeł na temat imigracji w RP wraz z ich opisami, repozytorium wszystkich międzynarodowych i polskich aktów prawnych regulujących migracje, słownik pojęć ogólnych i szczegółowych z zakresu zjawisk dotyczących migracji, opisy zawartości portali internetowych etc.
Nagrody i wyróżnienia
Wyróżnienie autorskiego projektu badawczo-rozwojowego Społeczno-kulturowa identyfikacja cudzoziemców poprzez umieszczenie go w dwujęzycznej publikacji promującej działalność naukową UAM w 2016 r., http://amu.edu.pl/dzialalnosc/badania-naukowe?a=318263
Nagrody indywidualne JM Rektora UAM za osiągnięcia badawcze i naukowe (1997, 2010, 2017)
Nagroda indywidualna JM Rektora UAM za osiągnięcia w pracy organizacyjnej (2015)
Nagroda zespołowa JM Rektora UAM za współautorstwo opracowania encyklopedycznego „Świat grup etnicznych” (2001)
Medal Komisji Edukacji Narodowej (nr 91540) 2004
Nagroda zespołowa Fundacji Batorego (wspólnie z A. Posern-Zielińskim) za opracowanie i wdrożenie autorskiego programu studiów etnologicznych [laureat konkursu na najlepszy program studiów humanistycznych w Polsce] (1995)
Nagroda w konkursie na najlepsze prace magisterskie Wydziału Historycznego UAM za pracę „Pochodzenie ludności Polinezji” (1982)