prof. UAM dr hab. Anna Weronika Brzezińska

profesorka uczelni, Zakład Etnologii

Pokój: 2.29
Telefon: 61 829 13 81
E-mail: awbrzez@amu.edu.pl

Dyżury:

wtorek 12:30-14:00
czwartek 14:00-15:00


 

Absolwentka etnologii na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (magisterium 2002, doktorat 2006, habilitacja 2017). Ukończyła Małopolski Uniwersytet Ludowy we Wzdowie uzyskując tytuł instruktorki rękodzieła artystycznego (2002) oraz studia podyplomowe z zakresu marketingu kultury na Uniwersytecie Warszawskim (2012). Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2014) oraz Marszałka Województwa Wielkopolskiego (2019). Od 2023 roku Dyrektorka Szkoły Doktorskiej Nauk Humanistycznych UAM. Członkini Rady dyscypliny „etnologia i antropologia kulturowa” na Wydziale Antropologii i Kulturoznawstwa. Członkini Senatu UAM w kadencji 2020-2024. Od 2019 roku pełni funkcję prezeski Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego. Od 2020 roku prezeska Zarządu Instytutu im. Oskara Kolberga w Poznaniu. W latach 2013-2022 członkini Rady ds niematerialnego dziedzictwa kulturowego przy MKiDN. Redaktorka naczelna serii „Atlas Polskich Strojów Ludowych”, członkini redakcji czasopism „Łódzkie Studia Etnograficzne” oraz „Dziedzictwo kulturowe wsi”. Współredaktorka Cyfrowego Archiwum im. Józefa Burszty. Członkini Stowarzyszenia Wikimedia Polska. Zainteresowania naukowe obejmują zagadnienia: społecznych kontekstów funkcjonowania dziedzictwa kulturowego (w tym ochrona niematerialnego dziedzictwa kulturowego), transformacje kultury ludowej i tradycyjnej (sztuka ludowa, rzemiosło i rękodzieło, strój ludowy), regionalizmu i kultur regionalnych (edukacja kulturowa i regionalna), pamięci i niepamięci w krajobrazach wiejskim i miejskim (miejsca martyrologii związane z II wojną światową, przestrzeń kulturowa cmentarzy), muzeologia (muzea regionalne i etnograficzne, muzea narracyjne, kształcenie kadr dla instytucji kultury) oraz pamięć środowiskowa w kontekście historii etnologii w Polsce. Badania terenowe prowadziła na obszarze Wielkopolski, Pomorza (Kociewie i Żuławy), Podlasia, Podkarpacia, Kurpiowskiej Puszczy Białej, Radomszczyzny, Łódzkiego). Wiele z nich było efektem współpracy z instytucjami muzealnymi: Muzeum Stutthof w Sztutowie, Muzeum w Bielsku Podlaskim, Muzeum Oskara Kolberga w Przysusze (Oddział Muzeum Wsi Radomskiej), Muzeum Etnograficzne w Poznaniu (Oddział Muzeum Narodowego), Narodowe Muzeum Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie, Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej) oraz organizacjami pozarządowymi (Fundacja Ważka, Regionalne Obserwatorium Kultury). Prowadzone zajęcia: Etnografia Polski, Edukacja regionalna, Muzealnictwo, Folklorystyka, Ochrona niematerialnego dziedzictwa kulturowego, Etnodizajn. Integralną częścią zajęć są wizyty w muzeach: Muzeum UAM, Muzeum Etnograficznym im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu, Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu (Oddział Muzeum Narodowego), Muzeum Budownictwa Zachodniej Wielkopolski w Wolsztynie oraz Polskie Towarzystwo Ludoznawcze we Wrocławiu. W roku akademickim 2022/2023 inicjatorka powstania Nieformalnej Grupy Antropologii Muzealnej, w ramach której nawiązywane są kontakty środowiskowe z osobami pracującymi w muzeach.

Absolwentka etnologii na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (magisterium 2002, doktorat 2006, habilitacja 2017). Ukończyła Małopolski Uniwersytet Ludowy we Wzdowie uzyskując tytuł instruktorki rękodzieła artystycznego (2002) oraz studia podyplomowe z zakresu marketingu kultury na Uniwersytecie Warszawskim (2012). Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2014) oraz Marszałka Województwa Wielkopolskiego (2019).

Od 2023 roku Dyrektorka Szkoły Doktorskiej Nauk Humanistycznych UAM. Członkini Rady dyscypliny „etnologia i antropologia kulturowa” na Wydziale Antropologii i Kulturoznawstwa. Członkini Senatu UAM w kadencji 2020-2024.

Od 2019 roku pełni funkcję prezeski Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego. Od 2020 roku prezeska Zarządu Instytutu im. Oskara Kolberga w Poznaniu. W latach 2013-2022 członkini Rady ds niematerialnego dziedzictwa kulturowego przy MKiDN.

Redaktorka naczelna serii „Atlas Polskich Strojów Ludowych”, członkini redakcji czasopism „Łódzkie Studia Etnograficzne” oraz „Dziedzictwo kulturowe wsi”. Współredaktorka Cyfrowego Archiwum im. Józefa Burszty. Członkini Stowarzyszenia Wikimedia Polska.

Zainteresowania naukowe obejmują zagadnienia: społecznych kontekstów funkcjonowania dziedzictwa kulturowego (w tym ochrona niematerialnego dziedzictwa kulturowego), transformacje kultury ludowej i tradycyjnej (sztuka ludowa, rzemiosło i rękodzieło, strój ludowy), regionalizmu i kultur regionalnych (edukacja kulturowa i regionalna), pamięci i niepamięci w krajobrazach wiejskim i miejskim (miejsca martyrologii związane z II wojną światową, przestrzeń kulturowa cmentarzy), muzeologia (muzea regionalne i etnograficzne, muzea narracyjne, kształcenie kadr dla instytucji kultury) oraz pamięć środowiskowa w kontekście historii etnologii w Polsce.

Badania terenowe prowadziła na obszarze Wielkopolski, Pomorza (Kociewie i Żuławy), Podlasia, Podkarpacia, Kurpiowskiej Puszczy Białej, Radomszczyzny, Łódzkiego). Wiele z nich było efektem współpracy z instytucjami muzealnymi: Muzeum Stutthof w Sztutowie, Muzeum w Bielsku Podlaskim, Muzeum Oskara Kolberga w Przysusze (Oddział Muzeum Wsi Radomskiej), Muzeum Etnograficzne w Poznaniu (Oddział Muzeum Narodowego), Narodowe Muzeum Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie, Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej) oraz organizacjami pozarządowymi (Fundacja Ważka, Regionalne Obserwatorium Kultury).

Prowadzone zajęcia: Etnografia Polski, Edukacja regionalna, Muzealnictwo, Folklorystyka, Ochrona niematerialnego dziedzictwa kulturowego, Etnodizajn. Integralną częścią zajęć są wizyty w muzeach: Muzeum UAM, Muzeum Etnograficznym im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu, Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu (Oddział Muzeum Narodowego), Muzeum Budownictwa Zachodniej Wielkopolski w Wolsztynie oraz Polskie Towarzystwo Ludoznawcze we Wrocławiu.

W roku akademickim 2022/2023 inicjatorka powstania Nieformalnej Grupy Antropologii Muzealnej, w ramach której nawiązywane są kontakty środowiskowe z osobami pracującymi w muzeach.

Granty badawcze:

ETNOznawcy. Budowa portalu wiedzy oraz promocja i upowszechnienie dorobku polskiej etnografii, grant „Nauka dla społeczeństwa” MEiN, WWW: https://etnoznawcy.pl/

Słownik terminologiczny polskich strojów ludowych. Publikacja książki oraz upowszechnienie wyników w internecie na platformie strojeludowe.net, grant NPRH (główna wykonawczyni), WWW: https://ptl.info.pl/dzialalnosc-naukowa/granty-projekty-dotacje/nprh/361,2019-2025-Slownik-Terminologiczny-polskich-strojow-ludowych-Publikacja-ksiazki-oraz-upowszechnienie-wynikow-w-Internecie-na-plat.html

Pamięć i ideologia w krajobrazie językowym. Zmiany w nazewnictwie ulic w Niemczech Wschodnich i w Polsce w latach 1916-2016 (2018-2020), grant NCN BEETHOVEEN (główna wykonawczyni), WWW: http://mill.wa.amu.edu.pl/

Pamięć i tożsamość w krajobrazie miejskim. Studium przypadku na przykładzie Poznania (2013-2018), grant NCN OPUS (główna wykonawczyni), WWW: http://wa.amu.edu.pl/PaToPoz/

Atlas Polskich Strojów Ludowych: kontynuacja prac wydawniczych, przeprowadzenie badań terenowych i kwerend źródłowych oraz cyfryzacja materiałów źródłowych i udostępnienie ich w Internecie (2013-2016), grant NPRH (kierowniczka projektu), WWW: https://ptl.info.pl/dzialalnosc-naukowa/granty-projekty-dotacje/nprh/74,2012-2016-Atlas-Polskich-Strojow-Ludowych.html

Atlas Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Wsi Wielkopolskiej (2012-2015), grant NPRH (główna wykonawczyni), WWW: http://atlas.etnowielkopolska.pl/

Oswajanie wielokulturowego krajobrazu Żuław – strategie adaptacyjne, organizacja i kreowanie (kierowniczka projektu)

Kultura regionalna jako przedmiot upowszechniania i animacji kultury  (na przykładzie Kociewia, Puszczy Białej i Ziemi Brzozowskiej) (2004-2006), grant KBN promotorski (główna wykonawczyni)

Projekty popularyzatorskie:

Region Kozła – żywa tradycja w Wielkopolsce (2024-2025),  grant MKiDN (Dziedzictwo Kulturowe – Kultura Ludowa i Tradycyjna) (główna wykonawczyni).

Chazy/Hazy – żywa tradycja w Wielkopolsce (2022-2023), grant MKiDN (Dziedzictwo Kulturowe – Kultura Ludowa i Tradycyjna) (główna wykonawczyni).

Święty Marcin – żywa tradycja w Wielkopolsce (2020-2021), grant MKiDN (Dziedzictwo Kulturowe – Kultura Ludowa i Tradycyjna) (główna wykonawczyni).

Muradyny, Żandary, Śiwki, Podkoziołek, Bery, Cymper – żywa tradycja w Wielkopolsce – wydanie dwóch publikacji (2018-2019), grant MKiDN (Dziedzictwo Kulturowe – Kultura Ludowa i Tradycyjna) (główna wykonawczyni). Strona projektu

Atlas Polskich Strojów Ludowych t. 48, wydanie zeszytu specjalnego (2018), grant MKiDN (Dziedzictwo Kulturowe – Kultura Ludowa i Tradycyjna) (kierowniczka projektu). Strona projektu

Ogólnopolska konferencja naukowa pt. „Twórcy – wytwórcy – przetwórcy. Wokół problematyki wzornictwa regionalnego” (2018), grant MKiDN (Dziedzictwo Kulturowe – Kultura Ludowa i Tradycyjna) (główna wykonawczyni). Strona projektu

Pulteram – żywa tradycja w Wielkopolsce (2017), grant MKiDN (Dziedzictwo Kulturowe – Kultura Ludowa) (główna wykonawczyni). Strona projektu

Materiały etnograficzne z archiwum Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego (2017-2019), grant MKiDN (Kultura Cyfrowa) (główna wykonawczyni). Strona projektu

Skarby z archiwum Instytutu im. Oskara Kolberga. Program edukacyjny dla uczniów i nauczycieli (2015-2016), grant MKiDN (Dziedzictwo Kulturowe – Kultura Ludowa) (główna wykonawczyni). Strona projektu

100 fotografii w setną rocznicę urodzin prof. Józefa Burszty (2014),  grant MKiDN (Dziedzictwo Kulturowe – Kultura Ludowa) (główna wykonawczyni). Strona projektu

Cyfrowe Archiwum im. Józefa Burszty – digitalizacja archiwaliów oraz ich udostępnienie w Internecie (2014), grant MKiDN (Promesa Kolberg 2014) (kierowniczka). Strona projektu

Badania terenowe (wybór):

Dziedzictwo kaliskiej Spółdzielni Pracy Rękodzieła Ludowego w 70-lecie jej powstania (2019), projekt realizowany przy pomocy środków budżetowych Samorządu Województwa Wielkopolskiego.

Współczesny krajobraz kulturowy Biskupizny (2016), projekt na zlecenie Gminnego Centrum Kultury i Rekreacji im. Jana z Domachowa Bzdęgi w Krobi oraz Burmistrza Miasta i Gminy Krobia. Strona projektu. Publikacja.

Portret własny wielkopolskich twórców ludowych (2014), projekt realizowany w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Kulturowego w dziedzinie „animacja i edukacja kulturalna”. Strona projektu

Sztutowo czy Stutthof? Reportaże z terenu (2011), projekt we współpracy z Muzeum Stutthof w Sztutowie oraz z zakładem Antropologii Literatury Instytutu Filologii Polskiej UAM. Strona projektu

Sztutowo czy Stutthof? Oswajanie krajobrazu kulturowego (2010), projekt we współpracy z Muzeum Stutthof w Sztutowie i Instytutem Prahistorii UAM. Strona projektu

Dziedzictwo kulturowe Pleszewa i okolic (2009), badania na zlecenie Urzędu Miasta w Pleszewie

Zachować podcień. I Interdyscyplinarne warsztaty Etnologiczno-Architektoniczne (2009), projekt we współpracy z Wydziałem Architektury Politechniki Gdańskiej, Konsulatem Honorowym Królestwa Niderlandów w Gdańsku, Wydziałem Promocji Starostwa Powiatowego w Malborku. Publikacja

Dziedzictwo kulturowe Żuław (2008), projekt we współpracy z Instytutem Etnologii i Antropologii Kulturowej UŚ w Cieszynie, Oddziałem Etnografii MNG, Stowarzyszeniem Miłośników Nowego Dworu Gdańskiego Klub Nowodworski. Publikacja

Przynależność do stowarzyszeń naukowych

Polskie Towarzystwo Ludoznawcze

Wielkopolskie Towarzystwo Kulturalne

Stowarzyszenie Instytut im. Oskara Kolberga w Poznaniu

Towarzystwo Miłośników Ziemi Kociewskiej

Stowarzyszenie Rewitalizacji Zabytkowych Cmentarzy Koimeterion

Pełnione funkcje

Na UAM

Członkini Rady Programowej IEiAK UAM w Poznaniu (2018)

Członkini Rady Wydziału Historycznego UAM (od 2017)

Członkini Komisji ds. Oceny Jakości Kształcenia (2016-2020)

Opiekunka I roku studiów stacjonarnych I stopnia (roczniki 2010, 2013, 2017)

Redaktorka Cyfrowego Archiwum im. Józefa Burszty (od 2014)

Przedstawicielka adiunktów w Radzie Instytutu (2012-2016)

Opiekunka Studenckiego Koła Naukowego Etnologów (od 2010-2015)

Koordynatorka systemu ECTS (st. mgr) z ramienia IEiAK (2009-2012)

Członkini Komitetu Organizacyjnego IV Zjazd Absolwentów Studiów Etnologicznych (2009)

Członkini Komisji Rekrutacyjnej na studia stacjonarne I stopnia (2007, 2011)

 

Poza UAM

Członkini zespołu ekspertów programu Etno Polska powołanego przez Narodowe Centrum Kultury (2019)

Członkini zespołu ekspertów programu Razem dla dziedzictwa powołanego przez Narodowy Instytut Dziedzictwa (2019)

Członkini jury Nagrody im. Oskara Kolberga (2018)

Zastępczyni redaktora naczelnego czasopisma Dziedzictwo kulturowe Wsi (2017)

Członkini Komitetu Nauk Etnologicznych przy Wydziale I Nauk Humanistycznych i Społecznych Polskiej Akademii Nauk jako specjalista (od 2016)

Członkini Rady Programowej Oddziału Wielkopolskiego Stowarzyszenia Twórców Ludowych (od 2014)

Członkini redakcji Łódzkich Studiów Etnograficznych (2014)

Członkini Rady ds. niematerialnego dziedzictwa kulturowego powołanej przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (od 2013)

Członkini roboczego zespołu ds. Roku Oskara Kolberga przy Instytucie Muzyki i Tańca (2013-14)

Autorka programu Promesa – Kolberg 2014 na zlecenie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2013)

Członkini zespołu ekspertów programu Obserwatorium kultury powołanego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2013-14)

Członkini zespołu ekspertów programu Dziedzictwo Kulturowe priorytet 3. Kultura Ludowa powołanego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2012-13)

Polskie Towarzystwo Ludoznawcze – prezeska PTL O / Poznań od 2007; skarbniczka przy Zarządzie Głównym od 2008; zastępca przewodniczącej Sekcji Stroju Ludowego przy ZG PTL (od 2012)

Przedstawicielka Zarządu Głównego PTL społecznej Rady Naukowej Ośrodka Dokumentacji i Informacji Etnograficznej (od 2012)

Członkini redakcji Przeglądu Wielkopolskiego (2011)

Redaktorka naczelna Atlasu Polskich Strojów Ludowych (2011)

Inne projekty

Muradyny, Żandary, Śiwki, Podkoziołek, Bery, Cymper – żywa tradycja w Wielkopolsce – wydanie dwóch publikacji (2018-2019), grant MKiDN (Dziedzictwo Kulturowe – Kultura Ludowa i Tradycyjna) (główna wykonawczyni). Strona projektu

Atlas Polskich Strojów Ludowych t. 48, wydanie zeszytu specjalnego (2018), grant MKiDN (Dziedzictwo Kulturowe – Kultura Ludowa i Tradycyjna) (kierowniczka projektu). Strona projektu

Ogólnopolska konferencja naukowa pt. „Twórcy – wytwórcy – przetwórcy. Wokół problematyki wzornictwa regionalnego” (2018), grant MKiDN (Dziedzictwo Kulturowe – Kultura Ludowa i Tradycyjna) (główna wykonawczyni). Strona projektu

Pulteram – żywa tradycja w Wielkopolsce (2017), grant MKiDN (Dziedzictwo Kulturowe – Kultura Ludowa) (główna wykonawczyni). Strona projektu

Materiały etnograficzne z archiwum Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego (2017-2019), grant MKiDN (Kultura Cyfrowa) (główna wykonawczyni). Strona projektu

Skarby z archiwum Instytutu im. Oskara Kolberga. Program edukacyjny dla uczniów i nauczycieli (2015-2016), grant MKiDN (Dziedzictwo Kulturowe – Kultura Ludowa) (główna wykonawczyni). Strona projektu

100 fotografii w setną rocznicę urodzin prof. Józefa Burszty (2014),  grant MKiDN (Dziedzictwo Kulturowe – Kultura Ludowa) (główna wykonawczyni). Strona projektu

Cyfrowe Archiwum im. Józefa Burszty – digitalizacja archiwaliów oraz ich udostępnienie w Internecie (2014), grant MKiDN (Promesa Kolberg 2014) (kierowniczka). Strona projektu

Media

„Tradycje wielkanocne”, wypowiedź dotycząca żandarmów na poznańskiej Ławicy, „Wiadomości”, TVP 1, 02.04.2018. [link]

Dariusz Milejczak w rozmowie z Anną Weroniką Brzezińska „Wiosenni kolędnicy odwiedzą mieszkańców Wielkopolski”, audycja „Wieczór WTK”, WTK, 27.03.2016. [link]

Kinga Grabowska w rozmowie z Anną Weroniką Brzezińską „W Pile już myślą o Świętach”, Radio Merkury Poznań, 28.08.2016 [link]

Agata Łysakowska w rozmowie z Anną Weroniką Brzezińską „Żandary i pisanki. O świętowaniu Wielkanocy”, Histmag.org, 26.03.2016. [link]

Rafał Regulski w rozmowie z Anną Weroniką Brzezińską „Jak i dlaczego obchodzimy święta?”, audycja „Rozmowy po zachodzie”, Radio Merkury Poznań, 24.03.2016 [link]

Rafał Regulski w rozmowie z Anną Weroniką Brzezińską „Chleb nasz powszedni: czy go szanujemy? Czy jest dla nas świętością taką, jaką był dla naszych przodków?, audycja „Rozmowy po zachodzie”, Radio Merkury Poznań, 24.03.2016 [link]

Adam Suprynowicz w rozmowie z Anną Weroniką Brzezińską „Światem rządzą miejskie plemiona”, 2 Program Polskiego Radia, 14.12.2012 [link]

Agnieszka Jastrzębska w rozmowie z Anną Weroniką Brzezińską „Żuławy – mozaika kultur”, E-światowid 6.10.2012 [link]

Linki

Nauka-polska.pl

Antropofon: pierwszy polski podcast antropologiczny

Cyfrowe Archiwum im. Józefa Burszty

Portret własny wielkopolskich twórców ludowych

Atlas Polskich Strojów Ludowych

Stroje ludowe. Archiwalia, muzealia, badania terenowe