14 kwietnia 2018

Nie tylko piłka w grze

Michał Buchowski, Małgorzata Z. Kowalska

  • Seria wydawnicza: Poznańskie Studia Etnologiczne nr 18
  • Wydawnictwo: Wydawnictwo Nauka i Innowacje
  • Rok wydania: 2014
  • ISBN: 978-83-64864-76-6
  • Liczba stron: 161

Antropologia sportu to w Polsce subdyscyplina praktycznie nieuprawiana. Są studia na temat dziejów sportu, historii dyscyplin sportowych, organizacji życia sportowego czy klubów sportowych. Znane są też opracowania dotyczące roli sportu, w szczególności piłki nożnej, w kulturze masowej, popularnej czy narodowej. W odniesieniu do samego Euro 2012 jako wydarzenia sportowego niektórzy kulturoznawcy stosowali elementy metody etnograficznej. Czym zatem różni się podejście badawcze prezentowane w tej książce od powyższych? Na czym polega uprawiana przez nas antropologia futbolu?
Główna różnica polega na kontekstowym ujęciu sportu pojmowanego jako zjawisko splecione z innymi dziedzinami życia. Używając metody wywiadu, obserwacji uczestniczącej i analizy dyskursów spoglądamy na Euro 2012 nie tylko jako na wydarzenie ludyczne, zabawę, fenomen kultury popularnej, sportowe rozgrywki i czas rozrywki, lecz również wydarzenie komercyjne, projekt modernizacyjny, narrację polityczną i gospodarczą. Z tych istotnych względów wzbudzało ono przypuszczalnie tak silne emocje.
Artykuły zamieszczone w tej książce dowodzą, że piłka wcale nie jest tylko spontaniczna. Jest ona narzędziem służącym budowaniu tożsamości, zarówno indywidualnej, jak i zbiorowej, w tym narodowej; areną walk pomiędzy grupami interesów; pozwala wyrażać frustrację, lecz także dumę i nadzieję; może być pretekstem do dyskusji rozwoju ekonomicznym i politycznym. W perspektywie antropologicznej piłka nożna to ważny aspekt współczesnego życia zbiorowego. Jest soczewką, przez którą obserwować można ważkie procesy ekonomiczne, społeczne i kulturowe zachodzące na poziomach globalnym i lokalnym. W futbolu nie tylko piłka jest w grze.